W reklamach randkowych między innymi wymaganiami stawianymi partnerowi zarówno mężczyźni, jak i kobiety często wykazują poczucie humoru. Ten fakt skłania nas do zastanowienia się nad kolosalną wagą, jaką ludzie przywiązują do tej osobistej cechy.
W najogólniejszej postaci poczucie humoru można określić jako umiejętność dostrzegania w zjawiskach otaczającego świata czegoś zabawnego, komicznego, reagującego emocjonalnie na tę stronę bytu.
Miejsce poczucia humoru w sferze emocjonalnej
Poczucie humoru należy do sfery uczuć wyższych, związanych ze zjawiskami społecznymi. Są to prawdziwie ludzkie uczucia, podczas gdy prymitywne reakcje emocjonalne występują również u zwierząt. Wyższe zmysły dzielą się na moralne, estetyczne i intelektualne.
Poczucia humoru nie da się jednoznacznie skategoryzować. Odzwierciedla stosunek człowieka do świata, siebie i innych ludzi jako uczucia moralne. Jest w tym początek intelektualny, bo każdy żart jest umyślnym naruszeniem powiązań logicznych. Dużą rolę w sztuce odgrywa kategoria komiksu, która łączy humor z odczuciami estetycznymi.
Zewnętrzną manifestacją poczucia humoru jest śmiech. Ta reakcja rozwinęła się ze specyficznych dźwięków, które małpy człekokształtne wydają podczas gier. Takie dźwięki są sygnałem, który informuje towarzyszy zabaw, że wszystkie ich działania – nawet te agresywne – nie są tak naprawdę wykonywane przez zwierzę.
Życie psychiczne i społeczne człowieka jest niewspółmiernie bardziej złożone niż związek małp, ale rola śmiechu i humoru jest podobna do roli małpiego „proto-śmiechu”.
Rola poczucia humoru
Przejawy poczucia humoru są jak gra – szczególny rodzaj ludzkiej aktywności, w której celem jest działanie jako takie, gra nie realizuje żadnych innych celów. Czyniąc dowolne zjawisko przedmiotem żartu, przenosi się je na płaszczyznę zabawy, gdzie nie może być „poważnych” celów, relacji i osiągnięć, gdzie wszystko jest „dla zabawy”. Stając się przedmiotem takiej gry, obiekt traci na znaczeniu. Tak więc główną funkcją poczucia humoru jest dewaluacja zjawisk otaczającego świata.
O tym mówi K. Chapek, zauważając, że jest humor „szubienicowy”, ale nigdzie i nigdy nie było humoru koronacyjnego, bo gdyby król żartował ze swoich rządów, zrozumiałby, że nie jest tak wielki i chwalebny.
Poczucie humoru to „lekarstwo” nie tylko na nadmierną dumę, ale i na strach: to, co straciło na znaczeniu, nie może być straszne. Dlatego ludzie komponują śmieszne dowcipy o krwawych dyktatorach, a psychologowie dziecięcy pomagają dzieciom pozbyć się lęków, znajdując coś zabawnego w przerażających obrazach.
Poczucie humoru to dobre narzędzie do budowania kontaktów społecznych, przełamywania barier komunikacyjnych poprzez zmniejszanie ich znaczenia. W każdej społeczności społecznej humor jest jedną z zasad cementujących: wyśmiewanie „innych” (ludzi nie należących do danego narodu, zawodu lub innej grupy społecznej) pomaga człowiekowi głębiej poczuć przynależność do jakiejś grupy.
