Wiara to subiektywna wiara w prawdziwość czegoś, co nie ma związku z racjonalnymi przesłankami. Faktyczne potwierdzenie może mieć miejsce, ale może nie mieć miejsca, nie wpłynie to w żaden sposób na wiarę.
Nie jest łatwo określić miejsce wiary w umysłowej aktywności człowieka. Ma zarówno cechy intelektualne, reprezentujące rodzaj wiary, jak i emocjonalne. Z punktu widzenia sfery emocjonalnej wiara należy do kategorii uczuć wyższych, ponieważ jest stała, a nie sytuacyjna.
Wiara jest jednym z najsilniejszych uczuć. Ewangelia Mateusza mówi: „Jeżeli masz wiarę jak ziarnko gorczycy i powiesz tej górze:” idź stąd tam, „a przeminie”. Skuteczność wiary polega na jej wpływie na motywację, a więc na aktywność, dlatego wiara w zwycięstwo jest tak ważna w sporcie i na wojnie.
Wiara i dowody
Wiara nie tylko nie potrzebuje dowodu – słuszniej byłoby powiedzieć, że tam, gdzie zaczyna się dowód, wiara się kończy. Na przykład od czasów Tomasza z Akwinu do chwili obecnej podejmowane są próby udowodnienia istnienia Boga. Wszystkie one niezmiennie okazują się daremne, ale nawet gdyby udało się udowodnić ten postulat, na niewiele by się to zdało.
Być może dowody przekonałyby niewierzących, ale byłoby to przekonanie, a nie wiara – nie byłoby elementu emocjonalnego, a zatem nie byłoby silnej motywacji do życia chrześcijańskiego, ani podstawy do szczerej relacji z Bogiem. Wierzący nie potrzebują dowodu: jeśli ktoś szuka dowodu, oznacza to, że nie jest szczególnie mocny w wierze.
Zakres wiary
Tradycyjnie wiara jest kojarzona z religią, te słowa są nawet używane jako synonimy, mówiąc o „wierze chrześcijańskiej” lub „wirze muzułmańskiej”. Rzeczywiście, w religii wiara w Boga odgrywa fundamentalną rolę, ale nie tylko dogmaty religijne mogą być brane za pewnik.
Na przykład astronom lub fizyk może dostarczyć dowodów na to, że Ziemia krąży wokół Słońca, a nie Słońce wokół Ziemi – w takiej formie byłoby to stwierdzenie oparte na naukach. Ale osoba, która jest daleka od nauki, może nie znać dowodów, a dla niego całe „usprawiedliwienie” sprowadzi się do myśli: „Udowodnili to N. Kopernik i G. Galileo”. W tym przypadku człowiek bierze prawdę naukową na wiarę, kłaniając się autorytetowi nauki.
W relacjach międzyludzkich ważna jest także rola wiary. Przenika ona wszystkie poziomy organizacji społeczeństwa, działając jak spajająca, spajająca zasada: jeśli mąż przestaje wierzyć w żonę, rozpada się rodzina, jeśli ludzie przestają wierzyć w rząd, upada państwo.
Wiara jest przejawem prawdziwie ludzkim, nie charakterystycznym dla żadnego innego zwierzęcia, ponieważ powstaje na styku rozumu i uczuć.
