„Spadające gwiazdy” – taką poetycką nazwę wymyślili ludzie dla ciał meteorytowych uchwyconych przez grawitację Ziemi i wpadających w jej atmosferę. O dalszym losie ciał meteorytowych decydują ich rozmiary: najmniejsze spalają się w atmosferze, większe docierają do powierzchni Ziemi.
Każde ciało niebieskie większe niż kosmiczny pył, ale gorsze od asteroidy, nazywane jest meteoroidem. Meteoroid, który wpada w ziemską atmosferę, nazywa się meteorytem, a meteoryt spada na powierzchnię ziemi.
Prędkość podróżowania w kosmosie
Prędkość ciał meteoroidowych poruszających się w przestrzeni kosmicznej może być różna, ale w każdym razie przekracza drugą prędkość kosmiczną, równą 11,2 km / s. Ta prędkość pozwala ciału przezwyciężyć przyciąganie grawitacyjne planety, ale jest ona nieodłączna tylko w tych ciałach meteorytowych, które urodziły się w Układzie Słonecznym. W przypadku meteoroidów pochodzących z zewnątrz charakterystyczne są również wyższe prędkości.
Minimalna prędkość ciała meteorytowego, gdy spotyka się ono z Ziemią, zależy od tego, jak powiązane są kierunki ruchu obu ciał. Minimum jest porównywalne z prędkością ruchu orbitalnego Ziemi – około 30 km/s. Dotyczy to tych meteoroidów, które poruszają się w tym samym kierunku co Ziemia, jakby ją doganiając. Takich ciał meteorytowych jest najwięcej, ponieważ meteoroidy powstały z tego samego wirującego obłoku protoplanetarnego co Ziemia, dlatego muszą poruszać się w tym samym kierunku.
Jeśli meteoroid porusza się w kierunku Ziemi, to jego prędkość jest dodawana do prędkości orbitalnej i dlatego okazuje się większa. Prędkość ciał z deszczu meteorytów Perseidów, przez które Ziemia przechodzi co roku w sierpniu wynosi 61 km/s, a meteoroidy ze strumienia Leonidów, z którym planeta spotyka się między 14 a 21 listopada, mają prędkość 71 km / s.
Największa prędkość jest typowa dla fragmentów komety, przekracza ona trzecią prędkość kosmiczną – taką, która pozwala ciału na opuszczenie Układu Słonecznego – 16,5 km/s, do której należy dodać prędkość orbitalną i dokonać korekty kierunku ruch względem Ziemi.
Meteoroid w ziemskiej atmosferze
W górnych warstwach atmosfery powietrze prawie nie zakłóca ruchu meteoru – jest tu zbyt rozrzedzone, odległość między cząsteczkami gazu może przekraczać wielkość przeciętnego meteoroidu. Ale w gęstszych warstwach atmosfery siła tarcia zaczyna wpływać na meteor, a jego ruch zwalnia. Na wysokości 10-20 km od powierzchni ziemi ciało opada w obszar opóźnienia, tracąc kosmiczną prędkość i jakby unosząc się w powietrzu.
Następnie opór powietrza atmosferycznego jest równoważony grawitacją ziemską, a meteor spada na powierzchnię ziemi jak każde inne ciało. Jednocześnie jego prędkość sięga 50-150 km / s, w zależności od masy.
Nie każdy meteor dociera do powierzchni ziemi, stając się meteorytem, wiele z nich spala się w atmosferze. Meteoryt od zwykłego kamienia można odróżnić po stopionej powierzchni.
