Zhovten to ukraińska nazwa jednego z jesiennych miesięcy. Chociaż dla rosyjskiego ucha może to brzmieć nieco nietypowo, korzenie pochodzenia tej niezwykłej nazwy są całkiem zrozumiałe.
Zhovten - to nazwa w języku ukraińskim, która ma drugi jesienny miesiąc - październik.
pochodzenie nazwy
Etymologia słowa „zhovten” w języku ukraińskim jest całkiem zrozumiała: pochodzi od czasownika „zhovtyti”, co w języku rosyjskim oznacza „żółty”. Faktem jest, że terytoria Ukrainy w większości znajdują się na bardziej południowych szerokościach geograficznych, w porównaniu z przeważającą częścią Rosji. Dlatego warunki klimatyczne są tam nieco łagodniejsze i dlatego liście na drzewach zaczynają żółknąć dopiero w październiku, a nie we wrześniu, jak w większości regionów naszego kraju.
Historia nazwy „zhovten” jest dość stara. Według ekspertów w dziedzinie językoznawstwa ukraińskiego sięga on czasów Rusi Kijowskiej.
Przypisanie nazwy do miesiąca następującego po październiku - listopadzie - opiera się na tej samej logice w języku ukraińskim. Gdy liście na drzewach żółkną, zaczynają opadać, dlatego listopad w tym języku nazywany jest „opadaniem liści”.
Inne nazwy
Jednocześnie istnieją inne warianty nazw tego jesiennego miesiąca w języku ukraińskim. Specjaliści z zakresu językoznawstwa narodowego podkreślają, że większość z nich opiera się również na opisie zjawisk przyrodniczych występujących w tym okresie roku. Co więcej, natura tych zjawisk jest całkiem zrozumiała nawet dla Rosjanina, który nie zna zasad słowotwórstwa w języku ukraińskim.
Tak więc jednym z rozpowszechnionych wśród ludzi wariantów nazwy Październik jest „błoto”: oczywiście w ten sposób odzwierciedla błotniste drogi rozpoczynające się w związku z przedłużającymi się deszczami. Inna wersja nazwy to „ponura”: odzwierciedla pogorszenie pogody w tym okresie i częsty brak słońca na niebie. Trzecią stosowaną opcją jest „zima”: ta nazwa podkreśla, że początek października zwiastuje rychłe nadejście sezonu zimowego.
Inna grupa wariantów nazw ludowych na październik związana jest z typowymi zawodami chłopskimi w tym okresie roku. Na przykład w niektórych częściach kraju nazywano go „pazdernikiem”. Słowo to pochodzi od terminu „pazder”, który ma kilka znaczeń jednocześnie, między innymi słomę pozostałą z kłosów po omłocie, oche lniane i inne pozostałości, które pojawiają się po zakończeniu zbioru. Również październik był czasami nazywany „ogniem”. Z kolei „guz” to nazwa nadana łodygom roślin, z których wyrabiano nici przez przędzenie np. lnu lub konopi.
