Węzeł Salomona (łac. Salomonis sigillum) to potoczna nazwa tradycyjnego motywu zdobniczego używanego od czasów starożytnych i występującego w wielu kulturach. Pomimo słowa „węzeł” w nazwie, nie jest to prawdziwy węzeł zgodnie z definicjami teorii matematycznej.
Węzeł Salomona składa się z dwóch zamkniętych pętli, które są naprzemiennie połączone - splecione ze sobą dwukrotnie. Innymi słowy, węzeł Salomona ma cztery przecięcia, gdzie dwie pętle są utkane pod i nad sobą (w przeciwieństwie do prostszego rysunku dwóch skrzyżowanych linii algebraicznych spójnika Hopfa).
Jako ornament artystyczny przedstawiany jest najczęściej jako składający się z pętli, które na przemian przecinają się, stając się bokami centralnego placu, a cztery pętle rozciągają się na zewnątrz w czterech kierunkach. Te cztery pętle mogą mieć końce owalne, kwadratowe lub trójkątne, a także mogą być dowolne, takie jak liście, płatki, ostrza, ostrza, skrzydła itp.
Interpretacja „Węzeł Salomona”
„Węzeł Salomona” był używany przez wiele kultur w różnych epokach historycznych, dlatego zakres jego symbolicznych interpretacji jest niezwykle szeroki. Ponieważ nie ma widocznego początku ani końca, może oznaczać nieśmiertelność i wieczność – jak złożony buddyjski symbol nieskończoności.
Często w tradycji chrześcijańskiej interpretowany jest jako symbol wszystkich wyznań chrześcijańskich, a jednocześnie w wielu kulturach jest świeckim symbolem prestiżu, znaczenia i piękna.
Geografia dystrybucji
Obrazy „Węzła Salomona” można znaleźć na całym świecie: na przedmiotach kultowych i świeckich produktach z Afryki, Bliskiego Wschodu, USA, celtyckiej biżuterii i starożytnych łotewskich tekstyliach, na częściach metalowych konstrukcji starożytnych pogańskich bóstw.
Węzeł Salomona często znajduje się w starożytnych rzymskich mozaikach, gdzie zwykle przedstawiany jest jako dwa splecione ze sobą owale.
Jedna z najstarszych mozaik, na której znaleziono wizerunek „Węzła Salomona”, znajduje się w Parku Narodowym Tzippori w Izraelu, na terenie starożytnej synagogi.
Cały ornament na słynnym wczesnochrześcijańskim złotym krzyżu celtyckim z około XII wieku, który znajduje się w Narodowym Muzeum Archeologicznym Irlandii w Dublinie, składa się ze splotu Węzła Salomona. Ale w przeciwieństwie do bardziej skomplikowanych projektów składa się z bardzo małych węzłów, wykonanych w prostej i czystej formie. Według legendy w centrum tego krzyża pod kryształem kwarcu znajduje się pustka, w której kiedyś znajdowała się drzazga z „Życiodajnego krzyża”, na którym według legendy został ukrzyżowany Jezus Chrystus.
Znaleziono obrazy „Węzeł Salomona” na całym Bliskim Wschodzie - w krajach islamskich: w meczetach, medresach itp. Wskazuje to, że od dawna jest częścią tradycji muzułmańskiej. Na przykład jest przedstawiany na całym wejściu do meczetu-medresy z początku XX wieku w Kairze. Dwie wersje węzła Salomona zostały niedawno odkryte przez archeologów na mozaice podłogowej w Yattir w Jordanii. Bardzo często podobny wzór można znaleźć na starożytnych dywanikach modlitewnych. W Hiszpanii, w domach tradycji mauretańskiej, węzeł przedstawiano na witrażu. W Londynie znajduje się egipski Koran datowany na XIV wiek, a na jego frontonie znajduje się również „Węzeł Salomona”.
W Stanach Zjednoczonych jest miasto, w którym wizerunek Węzła Salomona można znaleźć wszędzie: w Bibliotece Powella Uniwersytetu Kalifornijskiego, zbudowanej w 1926 r., belki stropowe w głównej czytelni pokryte są Węzłami Salomona; Muzeum Historii Kultur Fowlera posiada dużą kolekcję afrykańską Joruba, która obejmuje koraliki z XIX-XX wieku, składające się z obrazu „Węzeł Salomona” - taką biżuterię nosili tylko ci, którzy mogli należeć do afrykańskiego królewskiego dynastie; na cmentarzu żydowskim liczne wizerunki „Węzła Salomona”, wykonane w płaskorzeźbach z kamienia i betonu; w greckiej katedrze prawosławnej Hagia Sophia znajduje się drzewo oliwne Epitafios (Całun Chrystusa) z „Węzłami Salomona” przedstawionymi w każdym rogu. Epitefajos jest używany w greckich nabożeństwach wielkanocnych. To jest Los Angeles.
W muzyce istnieje starożytny kanon napisany w XVII wieku przez toskańskiego arcybiskupa Pietro Valentiniego z diecezji Pitigliano Sovana Orbetello, który jest również nazywany „Węzłem Salomona”.
Nowoczesność
W dzisiejszych czasach „węzeł Salomona” można spotkać coraz częściej w tkaniu makramy oraz w dzianiu i szydełkowaniu. We współczesnym świecie interpretację „węzła” w postaci krzyża celtyckiego można znaleźć na biżuterii, koszulkach, tatuażach, kubkach, logotypach, reklamach i kartach tarota.
Należy zauważyć, że konwencjonalna reprezentacja znaku atomu, w którym elektrony krążą wokół jądra, jest również zmodyfikowanym „Węzłem Salomona”.
