„Siódma woda na galarecie” to wyrażenie przenośne używane zwykle do określenia charakteru relacji rodzinnych między ludźmi. Obrót ten ma jednak wyraźne pochodzenie kulinarne.
„Siódma woda na galarecie” to metaforyczne stwierdzenie używane, gdy mówiący chce podkreślić odległy charakter więzi rodzinnych między zainteresowanymi osobami.
Pochodzenie terminu
Kissel to tradycyjne rosyjskie danie, które pierwotnie było przygotowywane na bazie mąki owsianej. Rezultatem była gęsta, galaretowata masa, którą często używano jako główne danie w chłopskim posiłku, ponieważ była wystarczająco satysfakcjonująca i nie wymagała dużych kosztów materiałowych: owsa było dość nawet w najbiedniejszych rodzinach.
Ponieważ galaretka w takiej rodzinie miała zwykle nakarmić dużą liczbę zjadaczy, najczęściej gotowano ją w znacznych ilościach, dzięki czemu galaretka po prostu stała przez pewien czas, czekając na spożycie. Jeśli ten czas okazał się wystarczająco długi, nad główną gęstą masą galaretki, która w rzeczywistości była zbliżona do zwykłej wody, pojawiła się warstwa cieczy o mniejszej gęstości.
Woda, która pojawiła się w procesie takiego osiadania, tylko nieznacznie przypominała smak galaretki, więc zwyczajowo ją spuszczano. Jeśli jednak naczynie nadal stało, woda zwykle pojawiała się ponownie. Jednocześnie druga, trzecia i kolejne porcje tego płynu miały w smaku coraz mniej wspólnego z pierwotną potrawą. To właśnie stąd wzięło się wyrażenie „Siódma woda na galarecie” – czyli substancja bardzo mało przypominająca pierwotne źródło.
Zwyczajowo nazywano tę wodę siódmą nie ze względu na jej szczególny smak, ale z powodu tendencji do tej liczby, co przejawia się również w innych rosyjskich przysłowiach i powiedzeniach, na przykład „Siedem przęseł na czole”, „Siedem niani mieć dziecko bez oka” i inne. Jednak w niektórych miejscowościach istniał też wariant „Dziesiątej kapsuły na kisielu”.
Użycie terminu
We współczesnym języku rosyjskim, w swoim pierwotnym znaczeniu, praktycznie nie używa się wyrażenia „Siódma woda na galarecie”. Dziś ma znaczenie alegoryczne i jest używane najczęściej do określenia bardzo odległych więzów rodzinnych, których charakter i pochodzenie jest bardzo trudne do ustalenia. Często użycie tego wyrażenia ma negatywną konotację związaną z nieuzasadnionymi roszczeniami takich krewnych do jakichkolwiek preferencji na podstawie takiego pokrewieństwa. Na przykład to zdanie można usłyszeć w sytuacji związanej z działem spadku.
