Adaptacja społeczna pozwala ludziom normalnie funkcjonować w społeczeństwie. To jeden z głównych kierunków rozwoju człowieka, który przebiega przez całe jego życie. W adaptacji społecznej zwyczajowo rozróżnia się kilka głównych etapów.
Po pierwsze, następuje socjalizacja pierwotna dziecka. To jest podstawa, od której będą zależeć inne kroki. Jak dobrze dziecko będzie w stanie zrozumieć podstawowe zasady, tradycje i cechy zachowań w społeczeństwie, tym bardziej pomyślne będzie jego dalsze życie społeczne. Na tym etapie najważniejszą rolę odgrywa rodzina.
Bliscy krewni (w szczególności rodzice) kładą podwaliny pod idee dotyczące społeczeństwa, jego wartości i norm, a także ról społecznych. Na przykład, jeśli rodzice od dzieciństwa mówią negatywnie o jakiejkolwiek grupie społecznej, to dziecko może dorastać z absolutnym przekonaniem, że mają rację. To samo dotyczy każdego innego obszaru. Dlatego proces wychowania jest uważany za jeden z najważniejszych w życiu każdej osoby.
Wtórna adaptacja społeczna
Pod tym pojęciem rozumie się socjalizację odbywającą się poza domem. Gdy tylko dziecko jest w stanie normalnie komunikować się z nieznajomymi, ma możliwość oceny innych punktów widzenia. Szkoła jest uderzającym przykładem. W grę wchodzą nowe zasady i przepisy, których należy przestrzegać.
Nieprzestrzeganie pewnych zasad może znacznie zaszkodzić relacjom społecznym dziecka. Na przykład zakradani rzadziej znajdują przyjaciół. Jeśli dziecko w jakiś sposób obleje całą klasę, może zostać ogłoszone bojkotem. Te błędy pozwalają lepiej zrozumieć, jak wchodzić w interakcje z innymi ludźmi. Ponadto, oprócz własnych błędów, dzieci zwracają uwagę na innych, zdobywając w ten sposób doświadczenie bez znaczącej szkody.
Inne rodzaje adaptacji społecznych
Co więcej, procesy socjalizacji nakładają się na siebie. Wczesna socjalizacja z reguły jest jedną z pierwszych, które się objawiają. Jej istota polega na tym, że człowiek ćwiczy przyszłe role społeczne. Na przykład chłopak i dziewczyna mogą mieszkać razem, ale nie mogą być małżeństwem. W ten sposób próbują przyszłych ról i zdobywają nowe umiejętności społeczne (życie razem, długotrwałe relacje itp.).
Resocjalizacja następuje w późniejszym wieku. Na tym etapie człowiek zmienia swoje nastawienie do wszelkich kwestii społecznych, nabywa nowe umiejętności, a także jest wystawiony na wartości wewnętrzne. Na przykład człowiek mógł być przekonany o wyższości jednej z grup społecznych, ale po jasnym incydencie zmienił poglądy. Proces resocjalizacji trwa całe życie.
Adaptacja społeczna grupowa i organizacyjna pozwala oswoić się z zespołami. Jednocześnie grupa oznacza proste przebywanie w zespole i wdrażanie zasad, a organizacyjna oznacza nabycie umiejętności niezbędnych do pracy z personelem w celu osiągnięcia wyznaczonych celów.