Konferencja w Teheranie trwała od 28 listopada do 1 grudnia 1943 r. Wzięli w niej udział szefowie rządów ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii. Głównymi tematami konferencji były kwestie militarne, w szczególności – drugi front w Europie. Rzeczywiście, wbrew zobowiązaniom sojuszników anglo-amerykańskich, nigdy nie został przez nich odkryty ani w 1942, ani w 1943.
Instrukcje
Krok 1
W tym czasie Armia Czerwona odniosła już wybitne zwycięstwa w walce z faszyzmem. Wielka Brytania i Ameryka zaczęły się nieco obawiać, że jeśli to się utrzyma, wojska radzieckie będą w stanie wyzwolić Europę Zachodnią bez ich pomocy. Dlatego postanowiono otworzyć drugi front. Churchill i Roosevelt mieli różne punkty widzenia na to, gdzie, kiedy i na jaką skalę ta operacja powinna się rozpocząć. Ostatni punkt został poruszony przez delegację radziecką. Plan Overlorda został zatwierdzony. Zgodnie z nim drugi front miał zostać otwarty w maju 1944 r., uderzając wroga z północno-zachodniej i południowej Francji. Z kolei Związek Sowiecki ogłosił zamiar jednoczesnego rozpoczęcia ofensywy ze swojej strony, aby zapobiec możliwości przeniesienia sił wroga z frontu wschodniego na zachodni.
Krok 2
Postanowiono podjąć niezbędne kroki w celu zaangażowania Turcji w wojnę z Niemcami, a także udzielenia pomocy partyzantom w Jugosławii.
Krok 3
Biorąc pod uwagę, że Japonia wielokrotnie udzielała pomocy armii hitlerowskiej, mimo umowy o neutralności podpisanej z Rosją w 1941 r., Związek Radziecki udał się na spotkanie ze Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią i zgodził się przystąpić do wojny z Japonią po ostatecznym zwycięstwie nad Niemcami.
Krok 4
Konferencja dotyczyła m.in. powojennego porządku światowego i bezpieczeństwa narodów. Ameryka i Anglia proponowały różne opcje powojennej struktury Niemiec, ale żadna z nich nie została zaaprobowana przez Stalina. Dlatego zaproponowano skierowanie tej kwestii do Europejskiej Komisji Konsultacyjnej. Zdecydowano jednak o przeniesieniu niemieckiego Królewca (później przemianowanego na Kaliningrad) do Związku Radzieckiego.
Krok 5
Rozważano również kwestię polską. Roosevelt i Churchill chcieli przekonać delegację radziecką do odnowienia stosunków z polskim rządem emigracyjnym, a następnie w Londynie. Zachód planował powrót go do Polski, aby zachować tam system burżuazyjny. Ale Stalin na to nie poszedł. Osiągnięto jednak wstępne porozumienie, że powojenne granice Polski powinny przebiegać wzdłuż „linii Curzona”.
Krok 6
Na konferencji w Teheranie przyjęto „Deklarację w sprawie Iranu”, która gwarantowała jego niepodległość i nienaruszalność terytorialną.
Krok 7
W wyniku konferencji 1 grudnia 1943 r. uchwalona została Deklaracja Trzech Mocarstw, która przyczyniła się do zjednoczenia koalicji antyhitlerowskiej i świadczyła o gotowości państw o różnych ustrojach społecznych do wzajemnej współpracy w w celu rozwiązywania problemów międzynarodowych.